SKRYWERSRAAD

ONS LEER UIT MEKAAR SE FOUTE!

Ek weet nie baie nie maar ek weet nou al iets noudat ek al 20 boeke agter my naam het. Ek wil graag ander help wat nie weet waar om te begin nie of nie weet wat die belangrike dinge is wat die uitgewers wil hê nie.

Op hierdie skrwyersblad wil ek NUWE of jong skrywers help om nie so te sukkel soos ek toe ek die eerste boek geskryf het nie. Ek het aanvanklik min terugvoer gekry en is net afgeskiet. Ek het eers regtig geleer toe uitgewers my terugvoer begin gee het - en kritiek - en dis soms SLEG om te hoor maar jy leer elke keer - selfs uit die negatiefste kritiek.

Ek gaan aanhaal uit kommentare / kritiek wat ek oor baie jare gekry het - maar gewoonlik is daar vir ons almal iets uit te leer. 

Hoop dit help. Ek het dit alles by uitgewers ontvang tesame met terugvoer oor my eie stsories - ek hoop nie ek haal iets aan wat iewers kopiereg op het nie - ek sit skakels by waar nodig. Dit het my egter so baie met my Afrikaanse skryfwerk gehelp. En glo my, ek kort baie hulp! 

BESTE RAAD OOIT: WOON N SKRYWERSKURSUS BY VAN LAPA/ATKV POTCH UNIVERSITEIT SE SKRYFSKOOL - DAAR IS 'N PAAR 'N JAAR BY DIE UNIVERSITEIT. 

Kyk oop op die internet: PENdit en Writers Write het ook kursusse: Kliek op dit.

PENdit - Skryfskole en skrywersadvies

Writerswrite.co.za: kursusse en skrywersadvies.

DIT IS ONONDERHANDELBAAR AS JY WIL WEET WAT DIE UITGEWERS VAN 'N SKRYWER VERWAG. EN DIS 'N HEERLIKE ERVARING.

EN TWEEDE WAT HIERAAN GELYKSTAAN: KOOP DIE PUK SE AFRIKAANSE SPELL CHECKER. 

Bestel jou Afrikaanse spel checker hier! - en nee, ek kry geen geld hieruit nie - dis net so nodig vir skryf en werk fantasties vir my met my slegte spelling. 

Basiese info: 

Lengte van jou boek: 'n Basiese raamwerk kan so lyk: Tradisionele uitgewers soos Lapa Uitgewers vereis bv. 44000 woorde vir hul ROMANZA reeks en 70 000 of meer woorde vir ’n ROMAN. As jy dit self gaan uitgee kan jy dit seker maak so lank as wat jy lus het. 

My boek: Die Alfadokument, 'n samesweringsroman het byvoorbeeld 115 000 woorde, so ook die opvolg, Die Omgegakomplot. Begin maar egter met so 80 000 woorde vir jou eie roman as dit 'n eerste een is.

ONTHOU: Jou boek kan en gaan verwerp word. Skryf en herskryf. Dis wat skryf is. Dien weer jou storie in. "Rejection is something all writers must deal with.  Laura Drake went through 417 rejections before she sold. Four. Hundred. Seventeen. That takes stamina and some pretty thick skin. I love her post, Don't Give Away Your Power, where she discusses how to manage rejection. (Stephen King).

Ek moes Die Alfadokument oor n tydperk van 5 jaar oorskryf, indien, verwerp word, oorskryf, verkort, verander, indien, ens. En uiteindelik land dit voor iemand wat die waarde insien en dit word uitgegee. Ek het al en baie ander skrywers doen dit heel suksesvol - SELF UITGEE. Ek sal later meer info hieroor gee.

The famous Hemingway line on writing: “The first draft of anything is shit.” Although creators often dream of a world where no one can tell them what to do and where they get to release everything they make, this fantasy would actually be a nightmare. Because our first effort is rarely good enough.

Hierdie blad van Pendit vertel jou nog lekkerder hoe om te begin skryf as jy nog geen idee het nie, maar weet jy wil 'n boek skryf: Kliek op Pendit se link:  

Hoe begin jy n boek skryf:

MY EIE TAMELETJIES IN DIE BEGIN: 

Perspektiefkarakter - eenvoudig gestel.

Die eerste belangrike ding in skryf is die perspektiefkarakter. Dis die ou/meisie in jou storie wat alles hoor dink ervaar ruik voel onthou ensovoorts. Ek het aanvanklik net op 'n verteltrant geskryf en jy kon vele karakters se perspektiewe hoor en sien en voel. Dit is blykbaar uit ie oude doos. Dikwels gebruik skrywers een karakter deur wie se oë ons alles beleef wat hy of sy beleef en onthou, ens. Dit maak dat jy jou ordentlik in daardie karakter inleef, sien wat hy sien, ruik wat hy ruik, hoor wat hy hoor - NIKS kan dus gebeur wat nie deur hierdie karakter ervaar word nie - hy kan ook nie dinge van ander karakters weet wat net hulle weet nie, tensy hy dit vertel word of lees, ens. Jy kan meer as een gebruik maar jy beter oulik wees sodat hulle elkeen hul eie manier van dink, praat, doen het.

In Romanzas gebruik ek altyd net die heldin se perspektief, want die boeke is kort en ek glo dat 'n mens so jou karakter beter leer ken in die verhaal.  

BELANGRIKE DING WAT PROF HANS DU PLESSIS Sê: Die held of heldin moet iets wil hê - erg wil hê - en jy moet dis so skryf dat ons dit saam met haar of hom wil hê. Dit het my nogal rigting gegee. Dit kan 'n glas water wees of wêreldoorheersing. 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Uitdagings en voordele van selfpublikasie: ’n onderhoud met Francine Beaton - LitNet

Uitdagings en voordele van selfpublikasie: ’n onderhoud met Francine Beaton.

Cliffordene Norton, Francine BeatonSkrywersonderhoude2023-07-21

Foto’s van Cliffordene Norton en Francine Beaton: verskaf

Lees dalk vooraf hierdie artikel ter agtergrond van onderstaande onderhoud - LitNet-redaksie

Onafhanklike outeur Francine Beaton, wat voortaan haar boeke onder die drukkersnaam Fleur Publishing sal uitgee, deel haar ervaringe en insigte oor die selfpublikasiebedryf. Sy het gekies om die selfpublikasierigting te neem nadat sy besef het dat die tradisionele publikasieproses te lank neem.

As ’n indie-outeur waarom het jy besluit om die selfpublikasierigting te neem?

Ek het reg aan die begin ’n kontrak met ’n uitgewer gehad vir drie boeke. Nog voor ek my boeke begin uitstuur het na uitgewers, het ek reeds agt boeke gereed gehad. Terwyl ek gewag het vir terugvoer, het ek nog soveel bygeskryf. Ek is 60. Ek is ’n oorywerige en vinnige skrywer.

Ek het vroeg reeds besef dat die tradisionele publikasieproses vir my gans en al te lank neem en het, nog voor my eerste boek deur die uitgewer gepubliseer is, besluit om te probeer om self te publiseer. Dié boek wat ek self uitgegee het, is gepubliseer voor die uitgewer met die tweede boek begin het. Teen die tyd dat die derde boek sou verskyn, het ek reeds vyf boeke ook onafhanklik gepubliseer.

Dis egter nie te sê dat jy net die een of die ander hoef te doen nie. Daar is heelwat skrywers wat tradisioneel en onafhanklik uitgee. Sou die geleentheid ditself voordoen, sal ek dalk wel tradisioneel uitgee.

Watter uitdagings het jy ondervind in die hantering van jou skryfwerk, en hoe het jy dit oorkom?

Die grootste probleem wat ek ondervind het, is om die regte diensverskaffers te kry met wie ek kon en wou saamwerk. Ek verwys hier na proeflesers, redakteurs, voorbladontwerpers, ensovoorts. Ek was ook nie aan die begin gemaklik met die bemarkingsproses nie. Ons geslag Afrikaanse kinders is mos geleer om nie jou eie beuel te blaas nie. Ek moes leer om ’n dik vel te hê.

..Afrikaanse lesers hou nog van ’n boek in die hand.

.....

Om in Afrikaans onafhanklik te publiseer, bied inderdaad ander uitdagings, soos bemarking. Ek was gewoond aan die Engelse mark, waar skrywers makliker saamwerk om mekaar se boeke te bemark. Daar is bemarkingskanale wat jy kan volg met Engelse boeke, soos groeppromosies deur StoryOrigin, BookBub, Bookfunnel en baie ander, maar wat nie beskikbaar is in Afrikaans nie. Dan is daar ook bemarkingsgeleenthede vir Engelse skrywers soos Facebook-groepe, Facebook-partytjies, blogtoere en nuusbriewe, om maar net ’n paar te noem.

’n Ander probleem is om jou boeke in boekwinkels te kry – en Afrikaanse lesers hou nog van ’n boek in die hand. Ek kan nie ’n verspreider duisende rande betaal en duisende boeke druk nie, veral nie as jy in ag neem dat ek reeds 20 boeke het in Afrikaans nie. Selfs nie onafhanklike boekwinkels wil jou altyd ’n kans gee nie. Hulle wil hê jy moet ’n besending boeke vir hulle gee sonder voorafbetaling, wat vir my as ’n onafhanklike entrepreneur nie sin maak nie. Dis dan ’n dooie bate. Tensy dit natuurlik verkoop, maar dis ’n kans en risiko wat ek nog nie bereid was om te waag nie.

Dieselfde geld dus vir biblioteke. Dis nie maklik om jou boeke in ’n biblioteek se katalogus te kry nie. Maar ek werk daaraan.

Wat is jou mening oor die balans tussen kreatiewe selfuitdrukking en die kommersiële aspekte van selfpublikasie?

Dis ’n vraag wat elkeen vir hom- of haarself moet afvra: Hoekom skryf jy? Is dit om geld te maak of om jouself kreatief uit te druk? Dan moet jy jou verder afvra, hoe ver is jy bereid om jou kreatiewe proses aan te pas net om kommersiële sukses te bereik?

Ek weet daar is maniere waarop ek meer sukses kan behaal deur boeke te skryf vir ’n spesifieke mark, volgens ’n spesifieke resep, met ’n spesifieke tema, vir ’n uitgewer.

Ja, ek kon dit seker doen om meer geld te maak, en dit sou lekker wees om meer geld te verdien, maar ek het lankal besluit ek geniet dit meer om ’n storie te skryf wat deur die karakters gedryf word.

.....

As onafhanklike uitgewer kan ek hier en daar iets anders probeer, en kyk hoe die lesers dit ervaar. Miskien hou die lesers daarvan. Werk dit nie, kan ek iets anders probeer. Ek kan die boek verander en die voorblad verander, as ek wou.

..Bygesê, jy gaan mos nie ’n boek skryf, baie geld spandeer om dit te laat proeflees, ’n buiteblad te laat ontwerp en dit te laat bemark as dit nie gaan werk nie? So ja, as jy sukses behaal het met een boek, en daardie “resep” werk, is dit logies dat jy weer so iets sal skryf.

As onafhanklike uitgewer kan ek hier en daar iets anders probeer, en kyk hoe die lesers dit ervaar. Miskien hou die lesers daarvan. Werk dit nie, kan ek iets anders probeer. Ek kan die boek verander en die voorblad verander, as ek wou. Weet net dat as dit nie werk nie, dit jou reputasie skade kan aandoen en jy kan geld verloor. Orson Scott Card het eenkeer gesê oor skryfwerk: “You can break any rule you like, as long as you’re prepared to deal with the consequences.”

Hou dit in gedagte.

Watter raad of insigte het jy vir ander skrywers wat oorweeg om self te publiseer en hul eie skryfbesigheid te begin?

Ek het onlangs ’n praatjie aangebied in Pretoria wat ek die “Agt stappe tot selfpublikasie” noem. Een belangrike aspek wat ek opgehaal het, is dat skrywers nie moet doen soos ek nie, maar eerder doen wat ek sê. Ek het sommer in die proses ingeduiwel, sonder om my huiswerk te doen en myself voor te berei. Ek het ’n hele paar onnodige en duur foute begaan.

In my tienerjare het ons klubs gehad. Ons het by een se huis of ’n geheime wegkruipplek bymekaargekom en goed gedoen wat ons geïnteresseer het. Partymaal nuwe dinge geleer ook. Deesdae gebruik ons sosiale media vir dieselfde doel. Skep vir jou ’n profiel en hang daar rond nog lank voor jy wil publiseer. Daar is soveel groepe en organisasies waarby jy kan aansluit. Maak vriende met ander skrywers. Vra raad oor wie hulle gebruik as proeflesers/redigeerders, voorbladontwerp en bladuitleg.

.....

Ons het ’n verantwoordelikheid teenoor ons lesers om ’n goeie boek te skryf en te publiseer. Dit behels dat die boek goed geskryf en professioneel verpak moet wees (onder andere goeie omslag en redigering). Jy het ook ’n verantwoordelikheid teenoor jou mede-skrywers. Maak seker dat jy ’n goeie produk uitgee sodat jy nie die hele indie-industrie ’n slegte naam gee nie.

.....

Jy moet bereid wees om te leer, en jy moet verwag dat jy foute sal begaan en mislukkings ervaar. Doen jou huiswerk voor jy publiseer. Gesels met ander skrywers. Doen ’n kursus of twee. Leer. En leer nog. Hoe beter jy jou kan voorberei, hoe beter gehalte boek kan jy uitgee. En hê sommer ’n dik vel ook. Wees voorbereid op kritiek, hoe goed of hoe sleg dit ook al is.

Proeflees 3000 keer as dit moet. Kry ’n ervare proefleser. Maak staat op beta-lesers.

Ons het ’n verantwoordelikheid teenoor ons lesers om ’n goeie boek te skryf en te publiseer. Dit behels dat die boek goed geskryf en professioneel verpak moet wees (onder andere goeie omslag en redigering). Jy het ook ’n verantwoordelikheid teenoor jou mede-skrywers. Maak seker dat jy ’n goeie produk uitgee sodat jy nie die hele indie-industrie ’n slegte naam gee nie.

Hoe belangrik is dit vir indie-outeurs om kennis te hê van sakebestuuraspekte soos bemarking, finansies en produksie?

Om jou boek of boeke self uit te gee, verg harde werk, deursettingsvermoë en selfdissipline.

As jy wel wil self uitgee, moet jy ’n paar dinge in ag neem: selfuitgewery, of onafhanklike uitgewery soos ons verkies om dit te noem, is vergelykbaar aan ’n eenmansaak. Jy dra al die hoede in daardie besigheid, en jy neem al die verantwoordelikhede. Jy is alles: Van skepper tot boekhouer, statistikus en bemarker. En sommer die hoofkok en skottelgoedwasser ook.

Dink maar byvoorbeeld daaraan: Jy koop byvoorbeeld ’n franchise van ’n kitskosrestaurant. Jy hou van kitskos. Jy eet dit gereeld. Jy weet hoe dit moet proe. Dis egter nie te sê jy gaan alles weet wat gepaard gaan om so ’n besigheid te bestuur nie, tensy jy vorige ondervinding het. Jy gaan dus die verskillende aspekte van besigheidsbestuur moet aanleer.

Dis egter nie te sê jy moet net so ’n goeie kok wees as die hoofkok met 30 jaar ondervinding nie. Jy hoef nie elke aand al die skottelgoed te was nie. Jy hoef nie ’n ekspert te wees in elke aspek van die besigheid of dat dit beteken dat jy alles self moet doen nie. Jy moet net genoeg ken en doen om jou besigheid suksesvol te bestuur.

Dis dieselfde as om jou boeke onafhanklik uit te gee. Leer genoeg om jouself te kan handhaaf indien jy wel van die take uitkontrakteer. Leer ken die publikasieproses en leer wat jy self kan doen en wat nie. Leer ken jou sterk- en swakpunte. Jy hoef egter nie alles self te doen nie.

Maar, aangesien jy beheer het oor elke faset, moet jy die finale besluit neem voor jy jou produk uitstuur. Dis waarom jy daardie kennis moet hê. Hoe meer jy weet, hoe minder foute gaan jy maak.

’n Ander aspek wat die sakedeel betref, is jou regte, nie net vir nou nie, maar wat gaan gebeur indien jy afsterwe. ’n Mens wil nie daaraan dink nie, maar dis belangrik. Wat word van jou tantième en regte ná jou dood? Wat word van jou sosiale media-profiele? Wat van jou webblad en nuusbrief? Jy moet dus ’n plan in plek hê vir elke faset van jou besigheid, van finansies tot algemene administrasie.

Vind egter ’n balans tussen jou skryfwerk en die ander aspekte om jou besigheid te bestuur. Jy kan tog nie iets bemark wat jy nie het nie. Dus, maak tyd om te skryf. Dis jou besigheid se grootste bate en wat dit aan die gang hou en laat groei.

***********************************

NOG 'N BIETJIE RAAD OOR DIE SKRYF: 

OOR TELLING VS SHOWING / VERTEL TEENOOR WYS. 

(DANKIE LAPA HIERVOOR - dit het al menige kere my lewe gered.) 

Sy “sien” en sy “voel” is kernwoorde wat indikatief van telling is. DIE LESER WIL WEET wat jou perspektiefkarakter HOOR, VOEL, DINK, RUIK, ONTHOU, PROE, SIEN, BEDOEL, - MAAR juis omdat jy reeds in die karakter se perspektief en kop is, hoef jy nie die woorde te gebruik om te vertel nie - maar wys dit eerder bv: Sy ruik pap wat brand. Nee. Die reuk van gebrande pap kielie haar neus. (of so iets)  - ekself maak nog lekker die' foute.

Telling versus showing:

Die goue reël in skryfwerk is show don’t tell.  Deur te wys maak jy jou leser deel van die gebeure.  Jy trek haar dus in om as‘t ware binne-in die verhaal te staan.  Dit veroorsaak dat sy dieselfde emosies ervaar as die karakter; daar vind dus “suspension of disbelief” plaas (ons kies om te glo dat die verhaal “regtig” is en reageer met werklike emosies). Groot dele van jou verhaal word egter vertel en hou my as leser op ‘n afstand. “In a nutshell, showing is about using description and action to help the reader experience the story. Telling is when the author summarizes or uses exposition to simply tell the reader what is happening.

For example:

Telling:

John was sad to see his girlfriend leave.

Showing:

John wiped tears down his face as he watched his girlfriend board the plane.  https://www.autocrit.com/editing/support/showing-vs-telling-indicators/

Om te voorkom dat jy baie vertel en min wys, sal ek aanbeveel jy gebruik diep perspektief.  Met diep perspektief klim jy as skrywer in die kop van jou karakter en hef afstand tussen die karakter en die leser op. Gaan kyk gerus na die volgende hulpmiddels:

https://www.autocrit.com/editing/library/emotional-depth-4-deep-point-of-view/

https://lisahallwilson.com/5-pro-tips-to-write-deep-pov-effectively/

https://www.standoutbooks.com/deep-pov/

Lees ook Jill Elizabeth Nelson se boek Rivet Your Readers with Deep Point of View:  https://www.amazon.com/Rivet-Your-Readers-Deep-Point-ebook/dp/B007PUMQ1O/ref=sr_1_1?crid=XAZ6TO4KU6IU&dchild=1&keywords=rivet+your+readers+with+deep+point+of+view&qid=1590656412&sprefix=rivet+your%2Caps%2C366&sr=8-1

Gaan kyk gerus ook na hoe jy emosies vir jou leser oordra.  Hier vind ek The Emotion Thesaurus deur Becca Puglisi en Angela Accerman van onskatbare waarde:  https://www.amazon.com/Emotion-Thesaurus-Writers-Character-Expression-ebook/dp/B07MTQ7W6Q/ref=sr_1_1?crid=2RR6MDTIYQ76S&dchild=1&keywords=the+emotion+thesaurus&qid=1590656634&sprefix=the+emotion+th%2Caps%2C369&sr=8-1  (Die boek is ook te koop by Takelot of Loot.  Daar is verskeie ander titels in die reeks – dié oor karaktereienskappe werk ook baie goed.)

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Wikipedia oor fiksieskryf - kliek hierop vir meer info. Hier volg n greep.

Kreatiewe Skryfwerk 101: Volgens Kurt Vonnegut

Kurt Vonnegut, die outeur van die aangeprese romans, Cat's Cradle, Slaughterhouse-Five, en Breakfast of Champions, het in sy kortverhaalbundel, Bagombo Snuff Box, agt reëls gegee oor hoe om 'n suksesvolle verhaal te skryf. Die reëls word in die Inleiding van die versameling gelys.

"Kreatiewe Skryfwerk 101":

1. Gebruik die tyd van 'n volslae vreemdeling op so 'n manier dat hy of sy nie voel dat dit 'n mors van tyd was nie.
2. Gee die leser ten minste een karakter aan wie se kant hy of sy kan wees.
3. Elke karakter moet iets wil hê, selfs al is dit net 'n glas water.
4. Elke sin moet een van die volgende doen — óf meer van 'n karakter openbaar óf die handeling voorthelp.
5. Begin so na as moontlik aan die einde.
6. Wees 'n sadis. Maak nie saak hoe oulik en onskuldig jou hoofkarakters is nie, laat vreeslike dinge met hulle gebeur — sodat die leser kan sien van watter stoffasie hy of sy gemaak is.
7. Skryf om net een persoon tevrede te stel. As jy 'n venster oopmaak en met die wêreld liefde maak, sal jou verhaal longontsteking kry.
8. Verskaf van die begin af soveel inligting moontlik. Laat staan maar die spanning en afwagting. Lesers se begrip van wat aan die gang is, moet só volledig wees dat hulle die storie self sal kan klaarmaak indien die laaste paar bladsye deur kokkerotte geëet sou word."

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

TEGNIESE VERSORGING: HOE MOET JOU MANUSKRIP LYK?

Dit is wat ek dag een by Lapa gekry het: Aanhalingstekens, ens. Ek wens iemand het al vyftien jaar gelede vir my die inligting gegee. 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ROMANZALIEFDE: (44 000 woorde)

'N PAAR HOEKSTENE WAT LAPA UITGEWERS VIR MY UITGEWYS HET -  dankie Cliffordene Norton wat my 'n paar jaar gelede hierdie raad gegee het met een van my boeke. 

Die hooftema en fokus van jou verhaal moet ten alle tye die ontwikkelende liefdesverhouding tussen die held en heldin wees. Enige ander gebeure of temas is bloot ’n bysaak of dien as agtergrond vir jou verhaal. Die spanning en emosionele belewenis in jou verhaal moet spruit uit die verhouding tussen die held en heldin – beginnende by die eerste ontmoeting (die vonkvat) regdeur tot by die kulminasie van hul liefde. Die spanning lê in die feit dat jou leser nie weet hoe die held en heldin bymekaar gaan uitkom nie. (Ek wil net bysê dat die held en heldin nogal vinnig mekaar moet ontmoet of raaksien ten minste - sommer in die eerste paar bladsye)

Chanette Paul som die struktuur van die romanse soos volg op: 

·         die vooraf;

·         die ontmoeting;

·         die vonkvat;

·         die leer ken;

·         die onverklaarbare aangetrokkenheid, ervaring van sensualiteit en die begeerte waarvan die vervulling telkens uitgestel word;

·         die leer liefkry in die hele proses van die voorafgaande;

·         die vind van die self 

·         en uiteindelik die vind van mekaar.  

Hou in gedagte dat elke hoofstuk toenemend die liefdesverhaallyn moet bevorder en die ontwikkelende verhouding voort stu. Dit gebeur ten beste wanneer daar interaksie en konflik tussen die karakters is. Maak dus seker dat elke hoofstuk ten minste een sterk toneel insluit waar hierdie interaksie en konflik tussen die held en heldin tot sy reg kom en ook die spanningslyn versterk.

Wat hou die held en heldin uit mekaar vir 40 000 woorde? Een van die groot hulpmiddele wat skrywers in die romansegenre inspan, is konflik. Beide jou held en heldin moet innerlike konflik hê wat veroorsaak dat hulle nie ten volle hulself beskikbaar vir die nuwe verhouding kan stel nie. Net soos die leser dink, nou gaan hulle uiteindelik bymekaar uitkom, gee die verhaal een stap terug en duik die innerlike konflik weer op of ’n misverstand ontstaan tussen die held en heldin.

Innerlike konflik is deel van elke karakter se genetiese “make-up”. Dit is interafhanklik van die wyse waarop jy na die wêreld kyk (byvoorbeeld is jy konserwatief of liberaal), asook met watter waardestelsel jy grootgemaak is. Innerlike konflik veroorsaak dat die karakter ’n innerlike stryd met hom/haarself voer – een wat daartoe lei dat hy/sy nie volkome binne ’n liefdesverhouding kan vertrou nie. ’n Voorbeeld is ’n heldin wat uit ’n gebroke huis kom en wat as gevolg daarvan vas glo dat sy nie moet kinders kry nie: Haar ouers was nie goeie ouers nie en omdat sy hul genetika deel, glo sy vas dat sy ook eendag as ouer sal misluk. Daar is egter ongelooflike chemie tussen haar en die held én boonop wil die held eendag vier kinders hê, iets wat sy beslis nie vir hom sal gee nie. Die heldin kan ook byvoorbeeld as gevolg van die huis waarin sy grootgeword het, nog sekere letsels dra, naamlik dat sy nie vertroue in haarself het nie omdat sy as kind altyd deur haar ouers as ’n mislukking beskou is.

Nog ’n bousteen van ’n verhaal is eksterne konflik. Dit sal byvoorbeeld voorkom wanneer beide die held en heldin van jou verhaal dieselfde perseel wil koop, maar vir verskillende redes. Hulle stamp dan koppe (nie net oor die chemiese vonke tussen hulle nie), maar omdat beide graag hul persoonlike wens met die perseel wil vervul. Beide sien die ander as iets wat in hul pad staan. Die konflik in jou verhaal spruit uit hierdie koppe stamp, maar ook uit die interne stryd wat die held en heldin met hulself voer. Laastens veroorsaak die seksuele spanning tussen die held en heldin ook spanning tussen hulle wat uiting vind in woordewisselings, misverstande en so meer.

Chanette Paul beklemtoon: In die romanse is karakters die belangrikste element. Die karakters ís die storie.  Daarom is dit so belangrik dat die skrywer sy karakters nie net goed moet ken en verstaan nie, maar ook moet beleef en laat beleef. Leslie Wainger beklemtoon dit soos volg: In every book, the emotional tension is unique to that heroine and hero, grows out of who they are, and is enhanced by the situation.

·         Beleef die emosie: Beeld die emosie in jou verhaal op so ’n wyse uit dat jou leser Layla se emosies saam met haar ervaar en ook saam met haar op Jason verlief raak. Onthou, die emosionele en intellektuele verliefdheid is ook belangrik, nie slegs die fisieke nie.

Leslie Wainger stel dit so:

(Readers) want to identify with the heroine and love the hero. They want to root for the relationship to overcome the seemingly unsurmountable obstacles in its path, and at the end of the day, they want an interesting plot that delivers a happy ending. When you meet these expectations and focus on the central romantic relationship, your book becomes a romance novel.

Die skrywer van die romanse moet haar heldin die emosie van die halsoorkop verliefdheid, die magic, die angste, die opwinding, die tingles, die kortasem, die irrasionaliteit daarvan laat ervaar. Dit is egter ’n proses – ’n geleidelike opbou daartoe nadat daardie eerste vonk plaasgevind het. 

Hierdie vonkvat moet ook versigtig hanteer word.  Daar is wel ’n mate van irrasionaliteit wat die gevoelens betref, maar die leser moet dit nie as onoortuigend of ongeloofwaardig ervaar nie. Daarom geld Newton se wet ook in die romanse. Vir elke aksie moet daar ’n gelyke en teenoorgestelde reaksie wees. Die reaksie mag nie kwaaier wees as wat die aksie regverdig nie − die karakters mag dus nie te veel reageer op te min impetus nie.  Natuurlik moet daar konflik wees, maar dit moet konflik wees wat deur die leser as natuurlik en geregverdig en voortspruitend uit die aard van die situasie ervaar word.

Die skrywer moet ook nooit oor die liefde skryf nie of oor die heldin se gevoelens of oor gebeure nie, sy moet self daar binne staan. Self die heldin wees, self die held liefkry ten spyte van al die struikelblokke, self die pyn en ekstase van ontwikkelende liefde ervaar. Dan eers kan sy weergee wat die leser van haar verwag, want dit is wat die leser wil ervaar by die lees van die romanse.

·         Motiveer die interne en eksterne konflik in jou verhaal.

Sonder gereelde interaksie en konflik tussen die held en heldin, is daar nie ’n storie nie.  Karakters, veral die hoofkarakters, moet met mekaar kommunikeer − hetsy verbaal, met gebare, lyftaal of wat ook al. Konflik hoef ook nie noodwendig gebeure-verwant te wees nie. Konflik kan geleë wees in kontraste tussen mense, hul persoonlikhede, in botsende belange, in bagasie uit een of albei karakters se verlede, in botsende emosies of lewenssieninge en so meer.

Die interaksie moet belewend wees en nie net aan die leser meegedeel word nie. Wanneer daar ’n geleentheid vir interaksie geskep word, is dit sinneloos om dit net te noem sonder om daarvan gebruik te maak.   

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Joanita Fourie (o.a. taalkenner en proefleser) het vir 'n skrywersgroep van ons een keer kom vertel wat ons skrywers so dikwels verkeerd doen - en sy is al deur baie manuskripte om te lees vir foute.

Goeie Bronne: 

Pharos. Skryf Afrikaans van A-Z

Afrikaanse Woordelys en Spelreëls.

Dinge waarmee ek altyd sukkel:  - kyk gerus op hierdie blad vir meer Afrikaanse raad.

BETER AFRIKAANS

Die los- en vasskryf van woorde:

VASSKRYF:

Woorde wat een begrip is, word in Afrikaans (anders as bv. in Engels) vas geskryf, bv. Afrikaansonderwyser. Onthou: 'n koppeltekenwoord is ook een woord.

SAMESTELLINGS word as een woord geskryf, bv.

'n naamwoord + naamwoord, bv. skoolkind

'n naamwoord + voornaamwoord, bv. pa-hulle, Naledi-hulle

'n naamwoord + voorsetsel, bv. stroomop, kopaf, bergop

'n naamwoord en werkwoord, bv. perdry, asemskep

'n naamwoord + byvoeglike naamwoord, bv. kiemvry, vuurvas

'n byvoeglike naamwoord + byvoeglike naamwoord, bv. donkergroen, stomverbaas

Samestellings met 'n afkorting, simbool of syfer as eerste deel, word met 'n koppelteken geskryf:

 bv. B-span, 2016-verkiesing, R100-donasie.

 EIENAME:

Eiename met verbindings kan op verskillende maniere gespel word, bv. Klerksdorphospitaal, Klerksdorp-Hospitaal, Klerksdorp-hospitaal, Klerksdorp Hospitaal.

EIENAME met 'n syfer of simbool as eerste deel, kry 'n koppelteken, bv. 4x4-Toyota

TAALNAME word vas geskryf, bv. Standaardafrikaans, Praatafrikaans.

PLANT-EN DIERNAME, bv. geelslang, blouaap, witstinkhout

Woorde met  -eens, bv. meteens

Bywoorde + toe, bv. vorentoe, agtertoe boontoe, ondertoe

LOSSKRYF VAN WOORDE:

Saamgestelde taalname waar die eerste deel verbuig word, bv. Kaapse Afrikaans

Woordgroepe, bv. op groot skaal, gevange neem

Verbindings van byvoeglike en selfstandige naamwoorde, bv. 'n blink plan, 'n groen rok

Rangtelwoorde in name, bv. 3e Laan; 33ste Straat

Telwoord + die woordjie al, bv. al twintig kinders.

verbinding van 'n selfstandige naamwoord + toe, bv. huis toe, skool toe, dorp toe, Kaap toe

TELWOORDE:

Dit kan op verskillende maniere geskryf word – los of vas: drie en twintig OF drie-en-twintig; twee duisend twee honderd OF tweeduisend tweehonderd.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

  

WAT Sê DIE KONING VAN SKRYF: 

 

Stephen King’s Top 20 Rules For Writers (Barnes & Noble)

by Lauren Passell/March 22, 2013 

Every writer needs a futon - Stephen King’s books have sold over 350 million copies. Like them or loathe them, you have to admit that’s impressive. King’s manual On Writing reveals that he’s relentlessly dedicated to his craft. He admits that not even The King himself always sticks to his rules—but trying to follow them is a good start. Here are our favorite pieces of advice for aspiring writers:

1. First write for yourself, and then worry about the audience. “When you write a story, you’re telling yourself the story. When you rewrite, your main job is taking out all the things that are not the story. Your stuff starts out being just for you, but then it goes out.”

2. Don’t use passive voice. “Timid writers like passive verbs for the same reason that timid lovers like passive partners. The passive voice is safe. The timid fellow writes “The meeting will be held at seven o’clock” because that somehow says to him, ‘Put it this way and people will believe you really know. ‘Purge this quisling thought! Don’t be a muggle! Throw back your shoulders, stick out your chin, and put that meeting in charge! Write ‘The meeting’s at seven.’ There, by God! Don’t you feel better?”

3. Avoid adverbs. “The adverb is not your friend. Consider the sentence “He closed the door firmly.” It’s by no means a terrible sentence, but ask yourself if ‘firmly’ really has to be there. What about context? What about all the enlightening (not to say emotionally moving) prose which came before ‘He closed the door firmly’? Shouldn’t this tell us how he closed the door? And if the foregoing prose does tell us, then isn’t ‘firmly’ an extra word? Isn’t it redundant?”

4. Avoid adverbs, especially after “he said” and “she said.” “While to write adverbs is human, to write ‘he said’ or ‘she said’ is divine.”

5. But don’t obsess over perfect grammar. “Language does not always have to wear a tie and lace-up shoes. The object of fiction isn’t grammatical correctness but to make the reader welcome and then tell a story… to make him/her forget, whenever possible, that he/she is reading a story at all. “

6. The magic is in you. “I’m convinced that fear is at the root of most bad writing. Dumbo got airborne with the help of a magic feather; you may feel the urge to grasp a passive verb or one of those nasty adverbs for the same reason. Just remember before you do that Dumbo didn’t need the feather; the magic was in him.”

7. Read, read, read. “You have to read widely, constantly refining (and redefining) your own work as you do so. If you don’t have time to read, you don’t have the time (or the tools) to write.”

8. Don’t worry about making other people happy. “Reading at meals is considered rude in polite society, but if you expect to succeed as a writer, rudeness should be the second to least of your concerns. The least of all should be polite society and what it expects. If you intend to write as truthfully as you can, your days as a member of polite society are numbered, anyway.”

9. Turn off the TV. “Most exercise facilities are now equipped with TVs, but TV—while working out or anywhere else—really is about the last thing an aspiring writer needs. If you feel you must have the news analyst blowhard on CNN while you exercise, or the stock market blowhards on MSNBC, or the sports blowhards on ESPN, it’s time for you to question how serious you really are about becoming a writer. You must be prepared to do some serious turning inward toward the life of the imagination, and that means, I’m afraid, that Geraldo, Keigh Obermann, and Jay Leno must go. Reading takes time, and the glass teat takes too much of it.”

10. You have three months. “The first draft of a book—even a long one—should take no more than three months, the length of a season.”

11. There are two secrets to success. “When I’m asked for ‘the secret of my success’ (an absurd idea, that, but impossible to get away from), I sometimes say there are two: I stayed physically healthy, and I stayed married. It’s a good answer because it makes the question go away, and because there is an element of truth in it. The combination of a healthy body and a stable relationship with a self reliant woman who takes zero shit from me or anyone else has made the continuity of my working life possible. And I believe the converse is also true: that my writing and the pleasure I take in it has contributed to the stability of my health and my home life.”

12. Write one word at a time. “A radio talk-show host asked me how I wrote. My reply—’One word at a time’—seemingly left him without a reply. I think he was trying to decide whether or not I was joking. I wasn’t. In the end, it’s always that simple. Whether it’s a vignette of a single page or an epic trilogy like ‘The Lord Of The Rings,’ the work is always accomplished one word at a time.”

13. Eliminate distraction. “There should be no telephone in your writing room, certainly no TV or videogames for you to fool around with. If there’s a window, draw the curtains or pull down the shades unless it looks out at a blank wall.”

14. Stick to your own style. “One cannot imitate a writer’s approach to a particular genre, no matter how simple what the writer is doing may seem. You can’t aim a book like a cruise missile, in other words. People who decide to make a fortune writing lik John Grisham or Tom Clancy produce nothing but pale imitations, by and large, because vocabulary is not the same thing as feeling and plot is light years from the truth as it is understood by the mind and the heart.”

15. Dig. “When, during the course of an interview for The New Yorker, I told the interviewer (Mark Singer) that I believed stories are found things, like fossils in the ground, he said that he didn’t believe me. I replied that that was fine, as long as he believed that I believe it. And I do. Stories aren’t souvenir tee-shirts or Game Boys. Stories are relics, part of an undiscovered pre-existing world. The writer’s job is to use the tools in his or her toolbox to get as much of each one out of the ground intact as possible. Sometimes the fossil you uncover is small; a seashell. Sometimes it’s enormous, a Tyrannosaurus Rex with all the gigantic ribs and grinning teeth. Either way, short story or thousand page whopper of a novel, the techniques of excavation remain basically the same.”

16. Take a break. “If you’ve never done it before, you’ll find reading your book over after a six-week layoff to be a strange, often exhilarating experience. It’s yours, you’ll recognize it as yours, even be able to remember what tune was on the stereo when you wrote certain lines, and yet it will also be like reading the work of someone else, a soul-twin, perhaps. This is the way it should be, the reason you waited. It’s always easier to kill someone else’s darlings that it is to kill your own.”

17. Leave out the boring parts and kill your darlings. “Mostly when I think of pacing, I go back to Elmore Leonard, who explained it so perfectly by saying he just left out the boring parts. This suggests cutting to speed the pace, and that’s what most of us end up having to do (kill your darlings, kill your darlings, even when it breaks your ecgocentric little scribbler’s heart, kill your darlings.)”

18. The research shouldn’t overshadow the story. “If you do need to do research because parts of your story deal with things about which you know little or nothing, remember that word back. That’s where research belongs: as far in the background and the back story as you can get it. You may be entranced with what you’re learning about the flesh-eating bacteria, the sewer system of New York, or the I.Q. potential of collie pups, but your readers are probably going to care a lot more about your characters and your story.”

19. You become a writer simply by reading and writing. “You don’t need writing classes or seminars any more than you need this or any other book on writing. Faulkner learned his trade while working in the Oxford, Mississippi post office. Other writers have learned the basics while serving in the Navy, working in steel mills or doing time in America’s finer crossbar hotels. I learned the most valuable (and commercial) part of my life’s work while washing motel sheets and restaurant tablecloths at the New Franklin Laundry in Bangor. You learn best by reading a lot and writing a lot, and the most valuable lessons of all are the ones you teach yourself.”

20. Writing is about getting happy. “Writing isn’t about making money, getting famous, getting dates, getting laid, or making friends. In the end, it’s about enriching the lives of those who will read your work, and enriching your own life, as well. It’s about getting up, getting well, and getting over. Getting happy, okay? Writing is magic, as much the water of life as any other creative art. The water is free. So drink.”

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Op Taalgenoot se facebookblad het ek heelwat juwele soos hierdie ontdek. 

Kyk gerus daar.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

SELFPUBLIKASIE:

Die volgende dienste/drukkers/uitgewers kan jou help met die hele proses as jy nie kans sien om die selfpublikasie-proses self aan te pak nie: 

https://groep7.co.za/self-publishing

https://www.kreatio.co.za/services/

http://www.jotha.co.za/dienste - e-pos: mwjotha@gmail.com

admin@mecspublishing.co.za

marleo.co.za - e-pos: mariette@marleo.co.za

Vra gerus vir almal kwotasies. Almal het goeie reputasies.

Afhangende van hoeveel geld jy het, kan jy self drukkers nader - veral Print on demand drukkers is goedkoper as die groot drukprosesse. 

Ek het op twee billike drukkers afgekom wat beide lyk volgens reviews of hulle goeie diens lewer. Ons gaan my man se boek, 'n outobiografie by een van hulle print. 

lizelle@zeroplus.co.za - Zero Plus drukkers in Pretoria.

ernestene@printondemand.co.za - POD Kaapstad. (Beste pryse - courier op na NW bietjie duur.)

Ons het self die stellings van die boek na A5 gemaak, moderate kantlyne, font arial 11. Spasie tussen lyne 1.15 of 1 soos jy verkies. Kyk na hoe ander boeke binne lyk en verander self op jou boek se stellings - anders kan hulle jou ook help. Jy stuur dan n PDF file wat hulle print. 

As jy iemand ken wat jou kan help met die voor- en agterblad se ontwerpe en instellings - en dit ook op PDF laai - kan die drukker dit ook gebruik.  

Vir ISBN nommers: gratis (barcode vir boek en e-boek): Marietjie.DeBeer@nlsa.ac.za

Ek sal later laat weet hoe ons drukproses - so op ons eie - uitgewerk het! Binnekort. Seker oor so n maand, dan het ons die boeke in ons hande.

*****************************

This site is full of good tips! 

170 Plot Development Questions (Plus Worksheet) - Now Novel

PLOTTINGSTORY DEVELOPMENT

170 plot development questions (plus worksheet)

Brainstorm plot intrigues with 100 questions for plotting from beginning to end, plus an extra seventy on the seven basic plots in a free worksheet.

• Post authorBy Jordan
• 4 Commentson 170 plot development questions (plus worksheet)

 

Productive plot development questions for building stories help you turn the core of a plot idea into a many-layered story. Read 170 plot questions divided into helpful focus categories and answer ‘who, what, why, where, and when’ questions to brainstorm ideas.

100 plot questions from beginning to end

We’ve brainstormed plot questions based on crucial elements of plot.

Jump to the relevant section using the links below:

1. Beginnings and inciting incidents
2. Goals
3. Motivations
4. Conflicts
5. Middles
6. Plot and setting
7. Mystery and unknowns
8. Turning points and reversals
9. Rising action and climaxes
10. Endings

After, scroll down to find a handy worksheet of all these questions plus seventy extra on the seven basic plots.

Plotting beginnings and inciting incidents

The beginning of a story needs several plot elements:

• Exposition (introduction to significant details such as key characters, settings and a situation or scenario)
• A hook (the unanswered question or open possibility that makes your reader commit to the story)
• A sense of or hint toward genre (if you’re writing genre fiction with fairly fixed reader expectations and not a more sui generis or hybrid sort of story)
• Direction/purpose (the sense the story is moving towards a revelation, conflict, change, intrigue of some kind)
• An inciting incident (an event or development within the first third of the story that gives a reason to act or signals impending, significant change)

Plot questions for beginnings

1. Who is the main character or protagonist (or group of characters)?
2. Who is behind the first significant change to the story’s starting scenario? [For example, the children’s uncle creates magical rings in C.S. Lewis’ The Magician’s Nephew and this is the catalyst for their travel between Earth and magical woods that hold a portal to Narnia among other worlds].
3. What is the most important thing the reader should know about the main character or their world upfront (that will shape the story most)?
4. What is the inciting incident, the catalytic event that sets change in motion?
5. Why does the protagonist’s world become unstable/disrupted, giving them reason to act?
6. Why can’t things stay the same with no action taken?
7. Where does the first key event in this story occur?
8. Where does this first event take a character (or characters) that they’ve never been before?
9. When does a main character decide to act, despite potential risks, dangers or challenges?
10. When will the main character(s) first realize the challenges and potential complications of the task ahead of them?

Plotting goals (desires driving plot development)

Goals, motivations and conflicts are crucial parts of plot. Kurt Vonnegut said every character should want something, even if it’s just a glass of water.

What characters (or larger systems or entities) want, why they want it, and what obstacles or conflict will make attainment hard.

Story goals for plotting share a lot with ‘SMART’ goals because it can help your plotting process if they are:

• Specific (i.e. more detailed, concrete, have some scope – not just ‘defeat Sauron’ but ‘destroy the One Ring that could restore Sauron to full power’)
• Measurable (there is some way of measuring progress made, e.g. distance left to a destination or tasks required for a qualification or promotion)
• Attainable (although a sense of impossibility may make the path to a goal more suspenseful)
• Realistic (mammoth goals such as ‘world peace’ may have too many required actions for one story, though this depends on whether the story is a ‘realist’ or a more fantastical one)
• Time-based (in plotting, giving a limited time for characters to act creates in-built urgency)

Plot questions for developing goals in stories

1. Who will support your character most in pursuing their greatest goals?
2. Who will hinder them most?
3. What is your character’s first goal in the story?
4. What is their ultimate goal? [This is the telos or end point that drives their arc – you might come back to this as drafting reveals it to you.]
5. Why are your character’s goals important to them?
6. Why would not attaining their goals be a travesty?
7. Where will your character’s goals take them first (what previously unvisited location)?
8. Where will they first encounter something that makes them doubt their goals or resolve?
9. When will your character first receive help toward their greatest goal?
10. When will they first experience a setback in pursuing this goal?

FINISH YOUR BOOK IN 6 MONTHS

Stay accountable, in a structured program with writing sprints, coach Q&As, webinars and feedback in an intimate writing group.

LEARN MORE

 

Plotting motivations beneath characters’ goals

Author David Corbett calls motivation the ‘compass of character’ (The Compass of Character: Creating Complex Motivation for Compelling Characters in Fiction, Film, and TV, 2019).

It is a good term because it suggests that what we want shapes how we talk, act, find our way (even if we don’t always consciously know what that ‘X’, the treasure located on the map, is at the start of telling a story).

Corbett breaks character motivation down into four helpful elements:

• Lack (what a person wants but does not yet possess, innately or acquired)
• Yearning (what a person longs for)
• Resistance (an inner obstacle against being true to desire, Corbett gives examples such as wounds, weaknesses, flaws)
• Desire Corbett describes this as the culmination of the previous three elements of motivation. Lack, yearning and resistance combine in something appearing – a ‘what if’, person or thing – that moves the character to act

Keeping the above in mind:

Plot development questions for motivations

1. Who among the characters introduced to begin the story has what kind of lack? List your characters and write down a lack for each.
2. Who yearns for what out of your starting line-up of characters? Write down a deep-seated longing for each [Examples: love, wealth, fame/recognition, company, healing, happiness].
3. What is an initial source of resistance for your character pursuing their first goal, if any (and what action or reaction beat does this resistance lead to)?
4. What helps your character overcome their initial resistance (e.g., this might be advice, new information, a sudden change of circumstance).
5. Why does your character desire what they do at the start of the story?
6. Why does what your character wants change as the story develops (if it does change in major or minor ways)?
7. Where does their desire or resolve feel strongest (and why)?
8. Where does their desire or resolve feel weakest (and why)?
9. When will the first event that strengthens their motivation or resolve occur?
10. When will the first event that tests or diminishes their motivation or resolve occur?

Let’s explore plot development questions for when the best intentions are thwarted (questions to create conflicts):

Plotting conflict and tension

After characters discover goals and motivations, this leads them into conflict situations. The new fashion intern meets the Miranda Priestly. The budding witch or wizard meets a snotty rival.

Tweet This

As your plot grows towards the middle, there will be more complications. Conflict in plot arises out of complications such as:

• Rival goals or desires (competition) – a ‘person vs person’ type of struggle
• Misunderstandings and miscommunication
• Clashes (of personalities, values)
• Destructive ideologies (for example prejudices and supremacies)
• Intolerable lack (lack of freedom, resources)
• Hostile environments (for example, a difficult mountain pass with tricky crossings)

Keeping the above in mind, here are ten plot development questions for brainstorming conflicts that could arise in a story:

Plot questions to brainstorm conflict

1. Who might your character clash with in pursuit of their goals, and why?
2. Who (if anyone) has a hidden agenda that could make it harder for your character to overcome a first or later conflict?
3. What does the main character stand to lose if they don’t overcome the first conflict?
4. What flaws or personal resistance hinders your character in overcoming the first and subsequent conflicts they encounter?
5. Why is overcoming the first conflict crucial for this character’s progress or success?
6. Why is this conflict triggered in the first place?
7. Where does the first conflict begin vs end?
8. Where might unforeseen consequences of this conflict crop up later?
9. When will (or might) this conflict resolve, what conditions will that require?
10. When the conflict resolves, what could each character involved have gained or lost (physically or emotionally)?

Next up, questions to develop plot middles (and avoid a middle that dissipates the story’s tension or focus):

Plotting the middle of a story

The middle of a story, the second act in three-act structure, is a bridge between departure and return, or rags and riches, or other polar (or circular) beginnings and endings.

In Story Trumps Structure, Stephen James describes a method of starting a countdown at the middle of your story in your mind towards the end of your book. Maybe there is less time for characters to achieve what they need to. More urgency.

This is a helpful way to make sure that each part from the mid-point onwards is primed for a sense of purpose, relevant to your overarching plot.

The middle typically brings

• Complications
• Further conflicts
• Enlargement of the promise held out by the story’s beginning (according to author Zara Altair)
• Possible loss of a straightforward path due to complication (bringing the need for ingenuity, perhaps, or trial and error, backtracking, finding help)

Plot questions to brainstorm the middle of a story

1. Who might your character meet in the middle of the story for the first time? Do they offer help or hindrance?
2. Who might no longer be a source of help, advice or guidance due to plot complications or circumstances in the middle?
3. What could be harder or more complex at this point in the story?
4. What does your character still not know (and need to learn) at this point in the plot?
5. Why will the way ahead not be straightforward or predictable for the character?
6. Why is there a good chance your character could fail in what they need to do?
7. When does a major setback occur that makes your character’s task seem nearly impossible?
8. When does a ticking bomb (figuratively speaking) or other time element get introduced that makes swift action crucial?
9. Where does the main character find unexpected allies, help or resources?
10. Where is the main character when they realize their former plan or hypothesis won’t work, or they gain vital new information?

 

GET YOUR FREE GUIDE TO SCENE STRUCTURE

Read a guide to writing scenes with purpose that move your story forward.

Learn more

Plot and setting questions

Like plot and character, plot and setting are closely intertwined. After all, a change of location may bring new conflicts, constraints on possible actions (and reactions), and thus new scope for the possible or impossible (in Narnia, the Pevensie children can’t just ring their parents and say ‘This sucks, come fetch me’).

Interesting aspects of setting to think about as you answer plot development questions are:

• Era or time period (what can vs cannot happen in this era?)
• Place context (what is plausible or implausible for where and when your story’s set?)
• Setting change (how do the plot events of your story shape setting in a reciprocal way? It is likely destructible, subject to the consequences of action and reaction in your story in some ways).

Keeping the above in mind, questions to develop your plot in tandem with setting:

Setting-related plot development questions

1. Who might your character meet in each of your story’s major locations, who inhabits each area?
2. Who is happiest in any new destinations the story takes us to, vs who is least happy (and why)?
3. What can’t your character do due to time or place at the start of the story?
4. What freedoms, capabilities or possibilities arise, change or diminish as the story’s locations change [For example, a character travelling to a religiously conservative land may have to go out with a retinue or in disguise]?
5. Why does the setting undergo significant changes (due to war, natural disasters, etc.) and how do these changes impact the plot?
6. Why does your protagonist need to navigate different settings (e.g., city vs. wilderness, different planets, etc.) to achieve their goal?
7. When might the history or past events of your setting influence the events of your plot (and why)?
8. When does the setting impose certain laws or necessities, and what are the consequences if your character breaks them?
9. Where will the plot of the story reach its climax?
10. Where will your main character(s) feel most out of their element, and how will this affect their actions or choices?

 

Plotting mysteries and unknowns

Plot in stories moves between two poles – the known, and the unknown. How you eke out giving the reader known context, facts, world detail, and what you leave mysterious combines to create suspense.

Leaving some mysteries and unknowns (and not revealing your whole hand at once with, for example, a prologue that tells all or a whole lot of foreshadowing) gives your reader a good reason to continue. Mystery and the unknown:

• Invite questions
• Stimulate the imagination
• Expand possibility (inviting interpretation, assumption, guesswork)

Keeping this in mind, questions to brainstorm unknowns and mysteries in your story:

Plot development questions to create mystery and unknowns

1. Who in the story has or will reveal a secret (whether their own or someone else’s), and how might this revelation alter the course of events?
2. Who in the story has the most knowledge of an important mystery, and who has the least? Why?
3. What is your main character’s most pressing question at the start of the story (and what must they do to find an answer)?
4. What can the reader safely assume (and what is it not safe to assume) based on the events of the first scene or chapter?
5. Why does your character need to find out a crucial mystery?
6. Why will this revelation be hard to make?
7. When does your protagonist realize that someone they trust is hiding a secret or key information?
8. When does your protagonist realize initial assumptions or beliefs were mistaken? [Think of Lizzie Bennet realizing Darcy’s nobler intentions in Pride and Prejudice]
9. Where does an event occur which deepens the plot’s mystery and confounds your protagonist?
10. Where does a key character go missing or quiet and what’s the reason and impact on subsequent events?

Plotting turning points and reversals

Turning points in a story are where a character must make a decision that will affect the rest of the story. For example, moving to another city..

Reversals (or reversals of fortune) are big changes a character (and the reader) don’t necessarily see coming. Sudden windfalls, for example (like Pip’s unexpected inheritance in Dickens’ Great Expectations).

Turning points and reversals develop your plot by:

• Creating dynamic, contrasting change. They may not require as much build-up as (for example) an inevitable showdown with a final adversary
• Creating suspense. A sudden windfall or misfortune blows wide further possibilities for what could happen next or down the line
• Is a dramatic effect that is best used sparingly. If you have a radical narrative shift every other scene or chapter, you could give your reader whiplash with all the dramatic change. This is a staple of some genres though (e.g. soap opera and other genres that favor melodrama)

With this in mind, let’s explore plot questions to develop turning points and reversals:

Questions to create turning points and reversals in plots

1. Who in the story has a sudden reversal of fortune or fate?
2. Who or what is responsible for a main character’s reversal in the story?
3. What is the first major turning point in your main character’s progress, a decision or action that changes everything?
4. What future event will this turning point make the reader anticipate?
5. Why does your main character benefit or suffer from a major reversal?
6. Why is a turning point necessary so that a main character may achieve what they desire?
7. When will the first major turning point in the story occur?
8. When will a significant reversal of fortunes (e.g. the loss of a friend or companion, or discovery of new resources) occur?
9. Where is the action unfolding when the first major turning point occurs?
10. Where is a main character when they experience a major reversal (or learn about events which portend one)?

Plotting rising action and climaxes

‘Rising action’ is the term describing events that increase in suspense, intensity and urgency towards a climax an resolution or denoument (when ‘the strands of the plot are drawn together’ OED).

Rising action and climaxes are naturally more intense in genres such as epic fantasy, thrillers and crime that revolve around tense situations and conflict. Yet even a feel-good romance has rising action as the story gets closer to lovers uniting (and romantic tension goes from a simmer to boiling point).

Plot questions for creating rising action and climaxes

1. Who needs to achieve what more urgently by the middle of the story?
2. Who is working against the protagonist openly or in secret to prevent them reaching their goal (and why)?
3. What happens in the third act or segment that makes the path to what your character wants harder?
4. What personal sacrifice or compromise must your protagonist make to move forward?
5. Why is an adversary or naysayer determined to oppose a main character’s desires?
6. Why does your protagonist face a substantial setback (and how do they recover from it)?
7. When will the rising action to the climax reach its highest point of tension (what’s the ‘make or break’ moment)?
8. When will the climax force your main character(s) to confront their biggest flaws or limitations?
9. Where will your character’s progress in fulfilling their desire be hardest?
10. Where does the climax take place (and how does place add to the tension or sense of the unknown)?

Plotting story endings

How do you end a story? Creating the sense of an ending is part of what leaves a satisfying impression on readers. The ending of a story or book will ideally:

• Deliver on the promises set up at the start of the story. For example, a ‘happy for now’ or ‘happily ever after’ ending in the feel-good romance genre
• Resolve important narrative threads. There is leeway to be experimental in more literary stories of course, e.g. Bret Easton Ellis ending a novel mid-sentence in The Rules of Attraction. In this case irresolution speaks to the ephemeral subject matter of young drug users’ wild lives)
• Speak to key themes, concepts and ideas. The example of an unconventional ending above still fits the nature and tone of the story (for example the story explores trauma and other events which interrupt lives and human stories and sometimes don’t have resolution)

Read ten questions to ask to develop a satisfying ending:

Plot questions to develop good endings

1. Who gets what they want by the end of the story, and who doesn’t (and why)?
2. Who has your main character become (what has changed in them through the experience they’ve undergone)?
3. What answer to an explicit or implicit question is revealed in the story’s final pages (for example, whether it is better to be blissfully unaware and ignorant or to find out and to suffer)?
4. What will the reader be surprised or comforted to read in the final pages?
5. Why does a character’s defeat or redemption bring a satisfying sense of closure (or leave an element of ‘to be continued’, if this will be a title in a series)?
6. Why does the main character’s success or failure in pursuing their desires ring true to the story’s subjects or themes?
7. When does your protagonist achieve their goal, bringing a satisfying sense of conclusion?
8. When does the story’s central mystery or greatest unknown get answered, tying up loose ends (for example, whether a couple will end up together, whether a villain will see their comeuppance).
9. Where does the ending leave your character(s), in a place of harmony and rest or with new trouble brewing (and how does the ending hint at said trouble)?
10. Where do characters’ relationships or dynamics end up, resulting in new understanding or strengthened bonds?

70 extra plot questions for the seven basic plots

We’ve previously discussed the seven basic plots, which Christopher Booker discusses in The Seven Basic Plots: Why We Tell Stories.

Get seventy extra plotting questions on the seven types, such as ‘rags to riches’ and ‘overcoming the monster’, as well as all the above questions in one handy document, in our free workbook of plot development questions here.

🗣️ Which of the above questio