Mev Doeminie se Annus Horibilis 2011 se pyne wys mos net as sy werklik in ellende verkeer. Daarom is die inskrywings maar min die afgelope tyd. Die pyne is wonderbaarlike minder en verder uit mekaar! Hier trek ons nou by hoofstuk 24 van die pyne. Maar nou net gesels ek met my vriendin en ek wil huil saam saam met haar oor die grootste pyn in haar lewe tans: Moederskap! Ja, ek weet ons moeders het soveel om voor dankbaar te wees en ons mag nie kla nie, maar wragtig! Kinders! Ja, die dierbare bloedjies wat ons gebaar het met pyn en lyding en vir wie ons enige dag ons lewe voor sal aflê, kan naas mans seker die meeste pyn vir ons moeders veroorsaak. En ja, ons bring dit oor onsself... ons en ons skuldgevoel, en ons oordadige liefde, en die feit dat ons so graag superma’s wil wees wat ons kinders die waarhede van die bose lewe wil leer, voor hulle dit self aan hul bas voel, of voor hulle hul eie lewens en dus ook ons lewens vernietig. (Ek praat nou baie lighartig want ek weet soos ek hier sit van my vriendinne met soveel pyn oor moederskap omdat hulle kinders verloor het. Ek weet dis erger as enigiets wat ek hier oor skryf en ek is jammer as ek lighartig oorkom.)
Vir voornemende of jong onskuldige ouers wil ek graag bietjie raad gee, so uit die woonkamer van Mev. Doeminie. Myself het nou net drie kinders: die (special needs) breingestremde agtienjarige wat sy lewe lank 2 gaan bly en hopelik binnekort sal leer om te poef in die toilet! En dan twee pragtige (special needs!) werklik oulike, volwasse tiener dogters (14 en 16).
(Op die foto is my ma, Alta, wat ons met liefde oorlaai het, sonder 'n dag se klagte of sonder om
ooit haar eie drome te verwesenlik. Sy was altyd daar vir ons, geen offer was te groot nie. Ek verstaan dit vandag eers met my eie kinders. Ek kla natuurlik soms maar is so lief vir die goeters dat ek maar kla met so bietjie trots!)
Ma’s is van geboorte af geprogrammeer om hul kinders te versmoor met aandag, liefde en simpatie. Jy sal 'n leeu aanvat, jou man aanvat, die onderwysers aanvat – enigiets wat hul rustige bestaan bedreig, want jy kan nie help nie, dit is in jou. En terwyl jy nog jou huilende bloedjie kan optel en wegdra, is alles oraait. En terwyl jy nog die klere kies en kos en beddegoed, is alles oraait, maar as daai klein mensie hul eie wil en stem ontdek is jy in jou m@$r in. Van daardie dag af, het jy geen mening meer nie, want dit is nie welkom nie. Al wanneer dit welkom is, is wanneer jy moet sê hulle lyk mooi, fantasties, ongelooflik maer en werklik sexy! Ook dan dink hulle jy oordryf, al dink jy sowaar hulle is die mooiste goed wat leef. Jy i smos net die ma - dis jou werk om vir hulle mooi goed te sê sal hul jou toesnou - en ander klere gaan aantrek...
Kyk, so lief as wat 'n mens 'n kind het, so wil jy hul verdomp wurg as hulle hul tienerjare bereik en alle grense van beskaafdheid en ordentlikheid oorboord gooi om hulself te vind in die uitdagende wêreld van die volwassene. Dis omtrent in hierdie tyd wat jy besef al die tyd energie en geld en liefde wat jy op hul gestort het, is jou eie skuld en jy het dit mos uit liefde gedoen, so moet nie iets terugverwag nie.
Want sien, 'n ma mag nie 'n persoonlike mening hê nie, want dit suck, 'n ma mag nie persoonlike uitlatings maak nie, veral nie as dit die waarheid behels nie, 'n ma mag nie OOIT nie, vir jou vertel van 'n puisie wat ryp is op jou gesig of 'n rok wat te kort is of BEHOEDE my, van 'n rolletjie om die heup of die boud of waar dit ook al uitpeul onder 'n te stywe broek nie. Jeans kan nie te styf wees nie of te laag sit nie... of te nou wees nie... - aldus die tieners.
Jou werk is net om selfbeeld te bou! En sou jy in 'n oomblik van waansin en moedeloosheid en woede die kind iets toesnou soos: “Hoe kan jy dit vir jou broer/suster sê? Dis vieslik!” Dan word die woorde geinterpreteer: “Jy is vieslik. Alles aan jou is vieslik. Ek wens ek het jou nooit gehad nie!” Al antwoord wat jy dan kry is 'n deur wat toeslaan.
(Op die foto is ek en my vriendinne 'n paar jaar gelede, almal ma's wat al so baie sakke sout so saam met die Bybel onder die arm moes opeet, om te kan oorleef, met ons kinders se siektes, groeipyne, mislukkings, oorwinnings, vrese, drome, en ongelukkig selfs die dood van kinders. 'n
Ma se enigste troos, hulp en verstaan op aarde is haar vriendinne. Ek dank God vir my ma-vriendinne wat my huil en my lag verstaan.)
'n Ma vertel my nou die dag dat haar kind in die tronk sit, as gevolg van haar. Hy het haar rot en kaal gesteel vir sy dwelmgewoonte, totdat sy als probeer het en later teen hom in die hof moes getuig. Wie kan verstaan dat sy dit uit liefde gedoen het, behalwe 'n ander ma?
(Op die foto is my pa Josua en sy tweelingbroer Stefaans. Ek het veral respek vir ma's met tweelinge!!)
Behalwe vir die kinders, moet die ma ook altyd die verhoudings in die huis probeer kalm hou, niemand weet van haar ure se gebed, wakkersit, skuldgevoelens, kommer, trane en kop-redenasies wat haar mal maak, want sy sien wat gebeur, meer as die pa, en sy weet wat gaan kom. Want, ons vrouens het 'n sesde sintuig en ons ken ons kinders se harte, ons weet hoe seer die lewe kan maak, maar ons mag nie inmeng nie.
Ek wil net vandag vir alle ma’s sê: God het ons so gemaak, dat ons moet inmeng, met liefde natuurlik, want ons het die Heilige Gees se rol in die kleine gekry: vertrooster, bemoediger,
raadgewer en die een wat sagkens leiding gee. Iemand het eenkeer gesê dat die woord vir helper wat God vir Eva gegee het in die begin, is dieselfde as die woord waarmee die Heilige Gees ook beskryf word.
Die Heilige Gees tree vir ons in by God met woorde as onsself nie woorde het om ons pyn of behoefte mee te beskryf nie. Dis wat 'n ma doen: ons tree in by God as ons kinders/mans met krom en skewe woorde (of skelwoorde) na ons toe kom en ons liefde in ons gesig teruggooi. Feit is, hul verstaan nie hul eie onvermoeë of behoeftes of verdriet nie, en nou reflekteer hulle dit op ons – so ons kan of kies om dit persoonlik te vat en ons oë uit te huil, of ons kan kies om dit net so aan die Heilige Gees oor te dra, sodat Hy dit in die regte woorde/intensie kan oordra aan God. Want, raad het ons nie.
Toe jou eerste ellendige klein bondeltjie-mens sy/haar koppie op 'n ongemaklike plek uitgedruk het, en ons oombliklik ewige liefde en beskerming gesweer het, het ons nie tussen die nageboorte 'n klein handleiding gekry met al die antwoorde oor hoe om kinders groot te maak in 'n onvolmaakte wêreld nie. Ons het nie 'n direkte twitter-lyn hemel toe om ons te help met ons probleme, skuldgevoelens en vrese nie. Ons het net 'n wêreld vol probleme wat ons (met die
beste van ons vermoë en met baie kritiek van ons mans en raad van Oprah en dr. Phil) kan probeer hanteer soos dit kom. Paty lyk dalk of hul dit makliker regkry, maar glo my, as jy 'n ma is dan wroeg jy in jou eie ellende voort en bid dat jy krag kry om elke dag te oorleef of dat jou kinders jou oorleef.
Maar ek glo hierdie ding WERKLIK: Jy is die beste ma wat daardie gebroedseltjie kon kry: al is jy vol twak, oormatige liefde, onbeholpe beskerming en vrot raad. Al is jy vol stupid skuldgevoelens en hartseer trane en oordadige simpatie, en al trek jy oudmodies aan en maak geluide as jy gaap, en trek een kind kwansuis voor, en jok blykbaar as jy sê jou dogter is mooi en al sê jy in 'n bloedige geveg dat jy party dae lus het en vlug die berge uit. NIEMAND op hierdie aarde sal jou kinders ooit so liefhê soos jy nie. Niemand op hierdie aarde sal hul nonsens so lekker kan opvreet soos jy nie. Niemand sal ooit vir hulle so kan bid soos jy nie. Niemand sal hul ooit so kan verstaan soos jy nie. En ja, die tragiese is, eers as hul self groot kinders het sal hul hierdie dinge verstaan.
Die oumense sou maklik vir iets ouliks en dierbaar soos 'n klein baba of diertjie sê: Moederliefde tog! Dis egter nie 'n woordjie wat ek so ydelik sal gebruik nie: dis 'n swaar woord, gelaai met baie liters intense trane van pyn maar beslis ook van vreugde; liters trane wat ons weer en weer sal drink as ons 'n keuse het, want wonderbaarlik, het die Here vir ons vrouens die hart van 'n leeu gegee, die vel van 'n renoster, die grasie van 'n swaan en die broosheid van 'n konyn. (Party het wel die boude van 'n olifant ook gekry, maar dit is 'n heel ander hoofstuk daardie!)
Hierdie liefdesliedjie van Ronan Keating is waar van 'n ma (en van God) se liefde. Lees dit bietjie uit 'n kind se oogpunt wat vir sy ma dit sê en vat dit vir jou asof jou kind dit vir jou sê (al sê hul "nothing at all"):
You say it best, when you say nothing at all
It's amazing how you can speak right to my heart
Without saying a word you can light up the dark
Try as I may I can never explain
What I hear when you don't say a thing
The smile on your face let's me know that you need me
There's a truth in your eyes saying you'll never leave me
The touch of your hand says you'll catch me wherever I fall
You say it best, when you say nothing at all
All day long I can hear people talking out loud (oh…)
But when you hold me near (oh, hold me near)
You drown out the crowd (drown out crowd)
Try as they may, they can never defy
What's been said between your heart and mine
The smile on your face let me know that you need me
There's a truth in your eyes saying you'll never leave me
The touch of your hand says you'll catch me wherever I fall
You say it best, when you say nothing at all…oh
Nou, as jou ma nie so is nie…
As jy tot hiertoe gelees het en jou ma is nie so nie – jou ma kan niks goed van jou sê nie en sy verkleineer jou en vind fout met elke ding wat jy of jou man doen, of sy trek een kind van jou voor en verkleineer die ander, of sy wil jou lewe vir jou lei, dan kan ek die storie vertel. (Ek wil net sê dat dit soms so is, dat jou arme ma weens omstandighede en dinge wat kleintyd met haar gebeur het, nie kan liefde wys nie, maar net kritiek, hoe weet mens hoekom sy so is…?!?) My ander vriendin wat dalk nie genoem wil word nie, vertel op haar 50ste verjaardag nou die dag dat sy as baba aangeneem is. Sy wonder haar lewe lank waar is haar regte ma, hoe lyk sy, hoekom het sy haar weggegee, hoekom soek sy nie na haar nie, hoekom probeer sy na al die jare – as sy nog leef, nie kontak maak met haar nie? So baie vrae… Sy sê sy kon die nag voor haar verjaardag nie slaap nie want hierdie vrae spook by haar, veral noudat sy al 50 word. Sy gaan lees toe maar Bybel en slaan die Bybel oop op ‘n plek en haar oog val op hierdie teks: En dit, my liewe vriendin of vriend, is vir jou, as jou ma jou emosioneel of fisies weggegee het en nie omgee nie… Vir God is jy sy kosbare kind.
Jes 49:15: